Kinh nghiệm chữa bệnh trào ngược dạ dày thực quản của cựu diễn viên Tăng Thanh Hà - Tăng Thanh Hà

Tôi đã trãi qua một cuộc hành trình điều trị bệnh dạ dày khá gian nan. Tôi bị trào ngược dạ dày thực quản. suốt 3 năm trời tôi không thở tốt, tôi ho, viêm họng và lúc nào cũng trong tình trạng mệt mỏi như bị cảm cúm. Căn bệnh này đã khiến tôi xuống cân một cách trầm trọng. Giai đoạn đó tôi nhận rất nhiều sự quan tâm về cân nặng của tôi, ai cũng nói tôi ốm quá xuống sắc và già nua. Bản thân tôi nhiều lúc không dám nhìn mình trong gương. Tôi không muốn mình như thế…

Tôi đã thử rất nhiều các phương pháp điều trị, nhưng chỉ thuyên giảm được phần ngọn và đỡ hơn khi có thuốc. Tôi đã dùng rất nhiều thuốc nhưng bệnh tình không hết hẳn mà tái đi tái lại và có dấu hiệu nặng hơn. Tháng 10 năm 2020 tôi đã có một sinh nhật thật buồn khi bác sỹ thông báo tôi có nguy cơ cao biến chứng Ung Thư Thực Q​uản. Tôi tuyệt vọng cần giúp đỡ và may mắn gặp được một cô thực hành về dinh dưỡng, cô ấy đã đồng hành chỉ dẫn để tôi kết nối với cơ thể mình và tìm dược một chế độ dinh dưỡng phù hợp với bản thân cũng như thay đổi cách sống để giúp cơ thể tự chữa lành. 4 tháng sau tôi thấy khoẻ hơn. Tôi đã khóc khi tận hưởng một ngày trọn vẹn không triệu chứng và thở những hơi thở thật sâu. Cô ấy đã truyền cảm hứng cho tôi và tôi quyết định đăng ký học để trở thành một chuyên viên Thực Hành về Dinh Dưỡng như cô ấy. Tôi học để hiểu hơn về dinh dưỡng, trước hết là giúp bản thân mình, gia đình và những người xung quanh đang trãi qua căn bệnh này. Hiện tại tôi đã khoẻ, lên cân, thở tốt mà không phải uống thuốc nữa. Tôi muốn cảm ơn gia đình và bạn bè đã luôn bên cạnh hỏi thăm, động viên tôi những lúc bệnh tình trở nặng.”

Cám ơn ELLE đã giúp tôi được kể lại câu chuyện này….câu trả lời cho giai đoạn ai cũng bảo sao ốm quá….chỉ có 43 ký mà thôi

 

(Bài viết này chỉ mang tính chia sẻ không phải là một phương pháp chữa bệnh)

Trào ngược dạ dày 

Năm 2018 tôi được chẩn đoán với căn bệnh Trào ngược dạ dày thực quản hay Gastroesophageal Reflux Disease (GERD) là tình trạng dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Mỗi người sẽ có một triêu chứng khác nhau. Triệu chứng của tôi là ho, hơi thở ngắn, khó thở, viêm họng thường xuyên, hay sổ mũi và mệt mỏi như đang bị cảm cúm. 3 năm trời chật vật thử đủ các phương pháp chữa trị, tôi đã uống rất nhiều thuốc, detox, các phương pháp kiêng ăn, ai chỉ gì tôi làm đó với hy vọng một phép màu sẽ đến với mình. Tôi đã cầu nguyện để một ngày mình lại có thể lại thở những hơi thở thật sâu. Nhưng ai đã và đang trải qua căn bệnh này thì mới hiểu vô cùng mệt mỏi. Cuối tháng 11 năm 2020, tôi bắt đầu tìm hiểu về dinh dưỡng và một con đường hy vọng đã mở ra với tôi.

Tại sao tôi lại bị Trào ngược và làm sao tìm được gốc bệnh (root cause)?

Oh ai cũng muốn tìm viên đạn bạc đã gây ra những điều này, nhưng nó không bao giờ đơn giản như vây. Nó gần như không bao giờ chỉ là một điều…Nó có thể là:

Do bạn uống kháng sinh quá nhiều hoặc thuốc kháng acid: chúng hoạt động như một quả bom trong ruột giết chết vi khuẩn tốt và xấu. Ức chế acid dạ dày và tiêu hoá tạo môi trường cho vi khuẩn xấu phát triển quá mức.

Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn (processed food): lấy đi chất dinh dưỡng của vi khuẩn tốt, nuôi vi khuẩn xấu gây viêm

Áp lực căng thẳng (stress) thường xuyên, yếu tố đóng góp tác động rất lớn đến các vấn đề về tiêu hoá.

Nhiễm khuẩn, nấm hoặc ký sinh trùng hay rối loạn chứng năng đường tiêu hoá

Thói quen cuộc sống: bỏ bữa, ăn không đúng giờ, ít ngủ, uống quá nhiều đồ uống có gas, rượu bia,…

Và rất nhiều nguyên nhân khác… Đó là lý do thực hành dinh dưỡng để cơ thể tự chữa lành phức tạp hơn việc chỉ uống một viên thuốc và cần kiên trì. Cơ thể chúng ta có một trí thông minh bẩm sinh tự chữa lành nhưng với sự mất cân bằng tiêu hoá đường ruột sẽ ngăn chặn sự phát triển các yếu tố khác.

Bài học tôi nhận ra đầu tiên khi quyết định theo dinh dưỡng để chữa bệnh:

Bio-individuality | Cá thể sinh học |

Không có một thói quen hay một chế độ ăn hoàn hảo nào có thể áp dụng chung cho tất cả mọi người. Cơ thể sinh học mỗi người là duy nhất. Cuộc sống, sức khoẻ, cơ thể, thói quen, thực hành mỗi người mỗi khác nên nhu cầu dinh dưỡng cũng sẽ khác. Chúng ta phải kết nối, lắng nghe cơ thể mình cần gì trước khi thực hành một chế độ ăn kiêng nào đó.

Một số phương thức / thực phẩm giúp giảm triệu chứng trào ngược dạ dày có tác dụng với người này nhưng lại khiến triệu chứng trở nặng hơn với người kia. Hiểu về “Cá thể sinh học” lắng nghe cơ thể mình trước khi bắt đầu thực hành một chế độ ăn kiêng nào đó là khái niệm cơ bản đầu tiên cần được thiết lập trước khi tiếp cận dinh dưỡng để cơ thể tự chữa lành.

Vậy làm sao để kết nối với cơ thể và tìm cho mình một chế độ dinh dưỡng phù hợp?

Một câu hỏi mà tôi đã mất khá lâu để có thể trả lời cho bản thân mình. Hãy luôn nhớ rằng thực hành dinh dưỡng để giúp cơ thể tự chữa lành là “một cuộc hành trình”. Không phân trắng đen. Chữa lành với không lành. Tôi đã mất 4 tháng để có thể thấy được sự thay đổi đầu tiên, trong 4 tháng đó là cả một sự đấu tranh liệu mình đã đi đúng hướng hay chưa.

Tôi đã làm gì?

Lựa chọn thực phẩm dinh dưỡng và cân bằng Macronutrients

Áp dụng chế độ ăn uống loại trừ (food elimination)

Thay đổi thói quen ăn uống

Bổ sung lợi khuẩn và Enzyme tiêu hoá

Xây dựng lối sống lành mạnh & Cải thiện áp lực căng thẳng

Lựa chọn thực phẫm dinh dưỡng và cân bằng Macronutrients

Loại bỏ thực phẩm nguyên chất chưa qua chế biến, tinh chế hoặc có thêm thành phần, ăn đa dạng các loại trái cây và rau hữu cơ địa phương, theo mùa.

Lựa chọn các loại thịt sạch (grass-finished meats, pasture-raised poultry and eggs), Trứng và thịt gia cầm không có chất tăng trưởng và hải sản đánh bắt tự nhiên.

Lựa chọn chất béo tốt

Sử dụng các dụng cụ nấu nướng và đồ đựng an toàn như nồi và chảo bằng gang, sắt tráng gốm hoặc thép không gỉ, đồ đựng bằng thủy tinh hoặc thép không gỉ.

Khi đến với dinh dưỡng tôi hiểu được rằng khi cơ thể bị tổn thương cần thời gian để chữa lành. Và để giúp cơ thể tự chữa lành bạn phải cung cấp cho cơ thể mình một chế độ ăn cân bằng đầy đủ chất dinh dưỡng. Có 6 chất dinh dưỡng thiết yếu mà cơ thể chúng ta cần để hoạt động bình thường: protein (đạm), carbohydrates, chất béo tốt, vitamins, khoáng chất và nước. Năng lượng của chúng ta được cung cấp cho cơ thể thông qua thực phẩm và chúng ta cần các chất dinh dưỡng cho cơ thể hoạt động và phát triển. Thực phẩm giàu dinh dưỡng cung cấp nhiên liệu và các khối xây dựng thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì sức khỏe và sự cân bằng.

Cơ thể không thể tự sản xuất hầu hết các vitamins, nên cơ thể cần cung cấp vitamin trong ăn uống. Vitamins và khoáng chất cần thiết cho các chức năng của cơ thể, là thành phần thiết yếu cấu tạo nên tế bào cũng như giúp chống nhiễm trùng, chữa lành vết thương, làm cho xương của chúng ta chắc khỏe,..

Nước giúp nuôi và vận chuyển chất dinh dưỡng cần thiết cho các tế bào, giúp đào thải các độc tố, điều hoà thân nhiệt, cải thiện sự lưu thông oxy khắp cơ thể và còn làm trơn các khớp xương

Carbohydrates: là nguồn cung cấp năng lượng cho cơ thể của chúng ta. Carbobydrates ở đây không phải chỉ là tinh bột như chúng ta hay biết. Rau, trái cây, hạt…đều là carbs. 

Đạm (proteins) giúp xây dựng và tái tạo tất cả các mô của cơ thể. Đạm có vai trò điều tiết các hoạt động sống diễn ra trong cơ thể, giúp chúng ta có một cơ thể khoẻ mạnh và tăng cường sức đề kháng. Đạm (Proteins) còn tạo ra nhiều hormone và enzyme giúp điều hòa các quá trình và phản ứng hóa học trong cơ thể. 

Chất béo tốt (fats) cung cấp cho cơ thể các acid béo cần thiết để phát triển, tạo ra các tế bào và hormone mới.
 Chất béo cũng giúp một số vitamins di chuyển & hấp thụ trong cơ thể. 

Một chế độ ăn uống cân bằng cung cấp các chất dinh dưỡng mà cơ thể bạn cần để hoạt động hiệu quả. Nếu không có chế độ dinh dưỡng cân bằng, cơ thể bạn sẽ khó tữ chữa lành, dễ mắc bệnh, nhiễm trùng, mệt mỏi và làm việc kém hiệu quả.

Bạn có thể tìm hiểu thêm chế độ dinh dưỡng gọi là “Macronutrients” (dinh dưỡng vĩ mô hay dinh dưỡng đa lượng) 

Tỷ lệ cân bằng của tôi mỗi bữa ăn bắt đầu với Carbs (50%) (nhiều rau củ và một ít cơm), Chất béo tốt (20%) và Protein (30%). Tỷ lệ này có thể thay đỗi tuỳ theo nhu cầu cơ thể của mỗi người.

Áp dụng chế độ ăn uống loại trừ (food elimination)

Tình trạng của tôi lúc đó rất tệ đến mức tôi phản ứng với mọi thứ tôi đưa vào miệng, ăn gì cũng mệt. Tôi bắt đầu hành trình kết nối với cơ thể mình với chế độ cân bằng Macronutrients & ăn uống loại trừ (Elimination Diet) là một kế hoạch ăn uống ngắn hạn mà trong đó bạn loại bỏ các loại thực phẩm nhất định có thể gây ra dị ứng và các phản ứng tiêu hóa khác. Tôi ngưng ăn đường tinh luyện, bột mì, các sản phẩm bơ sữa, những thực phẩm có thể gây kích ứng acid như đồ chua, rượu vang, chocolate, đồ chiên, hành tỏi.

Tôi có một quyển sổ ghi chép lại thời gian ăn, thực phẩm mỗi bữa ăn, cách chế biến và triệu chứng sau mỗi bữa ăn. Tôi đã ghi chép mỗi ngày trong suốt 3 tháng, tôi muốn biết cơ thể tôi sẽ thay đổi như thế nào khi theo chế độ dinh dưỡng này và dung nạp được những loại thực phẩm nào. Và bạn biết không nhờ vậy mà tôi phát hiện ra rằng ngoài gluten (bột mì) ra, tôi bị dị ứng các loại thực phẩm có hàm lượng histamine cao hay còn gọi là Histamine Intolerant. Bao gồm chuối, trái bơ, đu đủ, yaua, rau chân vịt, các loại hạt để lâu, nấm, thưc phẩm hâm lại hay để qua đêm,…90% trong số đó tôi đã nghĩ sẽ tốt cho cơ thể mình và ăn rất thường xuyên. Nhưng triệu chứng cho thấy cơ thể tôi không dung nạp được nhóm thực phẩm đó trong giai đoạn này. Tôi tạm ngưng các thực phẩm này, uống bổ sung lợi khuẩn, bổ sung enzyme hỗ trợ chức năng tiêu hoá dạ dày. 1 tháng sau điều kỳ diệu đã đến. Một buổi sáng thức dậy tôi không ho nữa, tôi đã thở những hơi thở thật sâu. Thì ra đây là một trong những silver bullet khiến tôi cứ sổ mũi khó thở suốt như cảm cúm đây mà.

Tất cả bệnh tật bắt đầu từ ruột. Dinh dưỡng là nền tảng quan trọng nhất nhưng nếu không có sự tiêu hóa thích hợp để phân hủy và hấp thụ các chất dinh dưỡng trong thức ăn, thì cơ thể chúng ta sẽ bị mất cân bằng, mặc dù bạn đang ăn những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng.

Quá trình tiêu hóa là từ bắc đến nam. Khi bạn ăn, thức ăn sẽ đi từ miệng xuống thực quản đến dạ dày. Sau đó, nó di chuyển qua ruột non và ruột già, và cuối cùng ra ngoài qua hậu môn dưới dạng chất thải. Gan, tuyến tụy và túi mật cũng được bao gồm trong hệ thống tiêu hóa. Các cơ quan này sản xuất các chất hóa học cho phép quá trình tiêu hóa diễn ra. Rối loạn chức năng tại bất kỳ thời điểm nào trong quá trình tiêu hóa của chúng ta có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe.

Quá trình tiêu hóa bắt đầu trong não. Chúng ta cần ở trong trạng thái phó giao cảm (thư giãn).

Nếu không, dịch tiêu hóa của chúng ta về cơ bản "đóng băng" - nghĩa là thức ăn không được phân hủy một cách hiệu quả và chúng ta không thể loại bỏ những kẻ xâm lược như vi khuẩn hoặc độc tố không mong muốn. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến viêm mãn tính, dị ứng / không dung nạp thực phẩm, đầy hơi, trào ngược acid, IBS, SIBO, vi khuẩn và nấm phát triển quá mức, mất cân bằng hormone, mất cân bằng tuyến giáp,...

Tiêu hóa là sự phân hủy cơ học và hóa học của thức ăn (có nghĩa là chúng ta cần răng để phân hủy thức ăn một cách cơ học / vật lý, cũng như dịch dạ dày acid, mật và các enzyme tiêu hoá để phân hủy carbs, đạm và chất béo). Chúng ta càng có thể phá vỡ thức ăn bằng răng, thì dạ dày và ruột của chúng ta càng ít hoạt động. Phần bụng của chúng ta không có răng. Nhai kích hoạt các tuyến nước bọt của chúng ta bắt đầu sản xuất nước bọt, có chứa enzyme tiêu hóa amylase. Khi bất kỳ chất nào trong số này bị ức chế hoặc không hoạt động một cách thích hợp (chẳng hạn như ăn vội vàng, không nhai kỹ, hoặc không sản xuất đủ acid, mật và enzyme tiêu hoá), thức ăn sẽ không được phân hủy hoàn toàn. Điều này khiến những gì chúng ta ăn vào nằm trong dạ dày và lên men, dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa như đầy hơi, trào ngược (do khí và chất lên men trong dạ dày đẩy mọi thứ lên trên), vi khuẩn / nấm men phát triển quá mức (vì các mầm bệnh không mong muốn ăn thức ăn không tiêu này), và ruột kích thích.

Ăn chậm, nhai kỹ (Ngay cả các chất lỏng từ thực phẩm như sinh tố, nước trái cây và nước dùng cũng nên được “nhai” hoặc nuốt quanh miệng để kích hoạt amylase nước bọt)

Tập trung ăn không vừa ăn vừa làm nhiều việc cùng lúc

Ăn trong trạng thái thư giãn (hít thở sâu trước khi ăn)

Kết hợp các chất dinh dưỡng hỗ trợ đường ruột như men vi sinh Probiotic (thực phẩm bổ sung hoặc đồ uống lên men) và hỗ trợ Enzyme (có thể tìm thấy trong nguồn thực phẩm như chuối, đu đủ, dứa, bơ,..)

Không uống quá nhiều nước trước khi ăn và trong khi ăn
Không ăn quá no mỗi bữa ăn
Xây dựng lối sống lành mạnh và cải thiện áp lực căng thẳng.

Duy trì tâp thể dục, ngủ sớm, không hút thuốc và uống nhiều rượu bia.

Cải thiện áp lực căng thẳng: thực hành phương pháp nào phù hợp nhất với bạn. Tôi đã chọn thói quen dậy sớm, thiền 30 phút sau đó tôi sẽ làm một bữa sáng đầy chất dinh dưỡng ngồi ăn một mình trước khi các con dậy.

Trước khi đi ngủ tôi cũng tập hít thở thật sâu.

Một số thực hành khác mà tôi áp dụng:

Không nằm ngay sau ăn

Ăn tối ít nhất 3- 4 tiếng trước khi ngủ

Ngủ kê đầu cao

Không uống nhiều nước trước khi ngủ

Hạn chế ăn ngoài

Tôi đã có một cuộc hành trình 3 năm vật vã với căn bệnh trào ngược, 4 tháng để có được hơi thở thật sâu, 8 tháng lắng nghe và kết nối với cơ thể. Giờ đây tôi hiểu hơn cơ thể mình cần gì, tôi đã có thể ăn bất cứ thứ gì mình muốn ăn. Tuy nhiên tôi biết lựa chọn thực phẩm sáng suốt hơn để giúp cơ thể được khoẻ mạnh. Tôi đã không còn triệu chứng, đôi khi có tái lại vì áp lực công việc và thiếu ngủ nhưng tôi hiểu cơ thể mình cần gì để điều chỉnh và hồi phục nhanh. Đây là cuộc hành trình của tôi, hãy nhớ rằng cơ thể sinh học mỗi người khác nhau, những phương pháp tôi áp dụng chỉ mang tính tham khảo. Tôi chỉ có thể chia sẻ với bạn những gì tôi đã trải qua, việc thực hành duy trì được bao lâu, đi được bao xa và kết quả thế nào tuỳ thuộc vào bạn. Tất cả chúng ta đều trong quá trình hoàn thiện, thay đổi thực sự chỉ xảy ra khi bạn quyết tâm thay đổi và hành động, hãy tin tưởng bản thân. Chúc các bạn mau khỏi bệnh nhé!

(Tăng Thanh Hà)

Nguồn: Facebook Tang Thanh Ha (có dấu stick xanh)